20 Kasım Faciası
Cavid Memmedli 20/11/2013
20
Kasım 1991 yılında saat 14:42’te Azerbaycan’ın Karabağ bölgesinde yer alan
Hocavend iline bağlı Karakent köyü semasında Ermeni teröristleri tarafından üç
yüz metre yükseklikten düşürülen Azerbaycan’a ait N72 sayılı «Mİ-8» tipi askeri
helikopterde Azerbaycanlı aydınlar başta olmak üzere toplam 22 kişi hayatını terör
eylemi sonucu kaybetti. 20 Kasım günü de Azerbaycan’ın tarih sayfasına kara
harflerle yazılmıştır. Yalnız Azerbaycan’ın değil, tüm Türk dünyasının baş
belası olan Ermeni terörü, bugün de dünya barışı ve huzuru için ciddi bir
tehlike kaynağı oluşturmaktadır. Türk kanına susayan Ermeni teröristleri
yüzyıllardan beri bir insanlık dışı politika sergilemektedir. Artık
Azerbaycan’ın tarihi topraklarında kurulan Ermenistan’da yönetim, bir “terör
rejimi” niteliği taşımaktadır. Tarih boyunca bir “virüs” misali komşularına
karşı asılsız toprak iddialarında bulunan Ermeni Taşnak temsilcileri, hain
niyetleri için şimdiye kadar çocuk, kadın, yaşlı binlerce sivili katlettiler.
30
Ekim 1991'den itibaren Dağlık Karabağ bölgesinin merkezinde bulunan Hocalı
şehrine karayoluyla ulaşım kapanmış ve tek ulaşım vasıtası olarak helikopter
kalmıştı. Taraflar arasında ilgili müzakereler amacıyla Rus ve Kazak askeri
gözlemcilerle Azerbaycan’ın üst düzey yetkililerinin bölgeye bir sefer yapması
kararı alındı. 20 Kasım 1991'de Hocavend ili üzerinde Ermenistan Silahlı
Kuvvetleri tarafından içerisinde Azerbaycan siyasetinin önde gelen isimlerinin
de yer aldığı bir heyeti götüren helikoptere açılan ateş sonucunda çok sayıda
devlet adamı ve gazeteci hayatını kaybetti. Azerbaycan’ın Hocavend iline bağlı Karakent
köyü arazisinde gerçekleşen bu saldırı sonucunda; Tofig Kazım oğlu İsmayılov
(Azerbaycan Devlet Sekreteri), İsmet İsmayıl oğlu Gayıbov (Cumhuriyet
Başsavcısı), Muhammed Nebi oğlu Esedov (Devlet Danışmanı), Zülfü Saleh oğlu Hacıyev
(Başbakan Yardımcısı), Vagif Cafer oğlu Caferov (Milletvekili), Veli Hüseyn
oğlu Memmedov (Milletvekili), Osman Mirze Hüseyn oğlu Mirzeyev (Cumhurbaşkanlığı
İdaresi Enformasyon Şube Müdürü), Kurban Hüseyn oğlu Namazaliyev (Bakan
Yardımcısı), İgor Aleksandroviç Plavskiy (DKÖV-Yukarı Karabağ Özerk Vilayeti
Başsavcısı), Vladimir Vladimiroviç Kovalyov (DKÖV Emniyet Müdürü), Sergey
Semyonoviç İvanov (Milli Güvenlik Bakanlığı DKÖV Milli Güvenlik Şubesi
Müsteşarı), Nikolay Vladimiroviç Jinkin (Olağanüstü Hal Alan Komutanı), Sanlal
Dasumoviç Serikov (Kazakistan İçişleri Bakan Yardımcısı), Mihail Dmitriyeviç
Lukaşov (Rus Polis Tümgenerali), Oleg Nikolayeviç Koçerev (Rus Yarbay), Rafig
Memmed oğlu Memmedov (Devlet Sekreteri Yardımcısı), Ali İsmayıl oğlu Mustafayev
(AzTV muhabiri), Arif İsmayıl oğlu Hüseynzade (AzTV’de Işıkçı), Fahreddin
İbrahim oğlu Şahbazov (AzTV kameramanı), Vyaçeslav Vladimiroviç Kotov
(Helikopter Mürettebat Komutanı), Gennadi Vladimiroviç Domov (Pilot), Dmitri
Borisoviç Yarovenko (Mürettebat üyesi) vefat ettiler.
Azerbaycan
askerlerinin olay yerine gelmesine kadar artık teröristler izlerini
kaybettirmek için helikopterden 12 adet tabancanın yanı sıra, ölen kişilerin
önemli eşyalarını ve AzTV kameralarını almışlardı. Hatta olay sonucu Ermeni
teröristlerin bir kaç kurbanın cesedini götürmesine ilişkin görüşler de söz
konusudur. Helikopterin kara kutusu başkent Bakü’ye getirilmesine rağmen, halen
olay ile ilgili bazı hususlar muğlak kalmaktadır.
Bu
terör olayından sonra bölge ile hava ulaşımı da kesilmişti. Bilindiği üzere
Aralık 1991'de Hankendi çevresinde yerleşen ve Azerbaycanlıların yoğun bir
şekilde yaşadığı Kerkicahan kasabasının Ermeni saldırgan güçleri tarafından
işgalinden sonra, Hocalı şehri tamamen Ermeni ablukasında kalmıştı. Bunun ardından
ise 1991-1992 kış aylarında elektrik ve gazdan yoksun kalan Hocalı şehri birkaç
ay boyunca sürekli olarak bombalanmıştır. Sivil hedeflere karşı yönlendirilen
saldırılar sonucunda ise 26 Şubat 1992’de “Kafkasya Hiroşiması” sayılan asrın
katliamı Hocalı faciası yaşanmıştı... Ayrıca, "Memorial" İnsan
Hakları Savunma Merkezi, İnsan Hakları İzleme Örgütü, The New York Times
gazetesi ve Time dergisi açıklamalarına göre, Karabağ Savaşında Ermenistan
Silahlı Kuvvetlerine komutanlık yapmış bugünkü Ermenistan Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan,
Ermeni askeri güçler tarafından Azerbaycan Türklerine karşı yapılan
katliamların bir intikam olduğunu çoğu zaman açıkça ifade etmiştir.
20 Kasım 1991 Ermeni teröründe yaşamını
yitirenlere Allah’tan rahmet diliyoruz!