Silahlı Kuvvetler Günü!

28 Mayıs 1918’de kabul edilen Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin İstiklal Beyannamesinde geçen; Azerbaycan Cumhuriyeti kendini dış engellerden savunmak, iç düşman kuvvetleri etkisiz hale getirmek için nizami orduya sahip olmalı, kendisinin silahlı kuvvetlerini yaratmalıdır. Çünkü bağımsız ordusu olmayan devletin ulusal devletçiliyi hep yabancıların tehlikesi altında yaşamak zorundadır. Bu zorunlulukla ilgili 28 Mayıs 1918’de oluşturulan ilk kabinede Azerbaycan hükümetinin Savunma Bakanı görevine General Hüsrev Sultanov Bey atandı. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin ordu yapılanması hakkında tedbirler planına uygun olarak 1919 yılı Kasım ayının 1'ine kadar ordunun en önemli yapısal birimleri ve bölümleri oluşturuldu. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti yaratıldığı ilk dönemlerde onun askeri kuvvetleri 600 kişilik gönüllü askerlerden ibaretti. Hükümet 1918 yılı 19 Haziran gününde ülke topraklarında sıkıyönetim ilan etti. Azerbaycan Halk Cumhuriyeti Bakanlar Konseyi 26 Haziran 1918 tarihli kararı ile Azerbaycan Milli Ordusunun yaranmasını istedi. 11 Temmuz hükümet emri ile askeri seferberlik ilan edildi. Azerbaycan Cumhuriyeti 1894-1899 yılları arasında doğmuş bütün Müslüman vatandaşları orduya çağırdı.

1920 yılında Azerbaycan Sovyet Rusya’sı tarafından işgal edildikten sonra Azerbaycan’ın askeri Bakanlığı resmen iptal edilerek, bu fonksiyon Halk Askeri Komiserliği’ne verilmiş, Azerbaycan Ordusunun 21 Generalinden 15’i Bolşevikler tarafından öldürülmüştü. Azerbaycan bağımsızlığını tekrar kazandıktan sonra, 1991 yılının Eylül ayında Sovyet Rusya’nın kararı ile 9 Ekim’de Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri’nin kurulması kabul edildi.

Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanının 18 Eylül 1992 tarihli emri ile 9 Ekim Azerbaycan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri günü ilan edildi. Fakat 22 Mayıs 1998 tarihli Cumhurbaşkanı emri ile ilgili kararname yürürlükten düşürülerek 26 Haziran tarihi Silahlı Kuvvetler günü ilan edilmiştir. 1997 yılının Ocak ayında Azerbaycan barış kuvvetleri oluşturulmuştu.

Azerbaycan ordusunun tarihinde en büyük silah anlaşması ise 2012 yılında gerçekleşti. Aynı yılın Şubat ayında İsrail'in Israeli Aerospace Industries (İAİ) adlı büyük askeri sanayi şirketi Azerbaycan’a insansız istihbarat uçaklarının en yeni versiyonlarının ve en modern hava savunma Sistemlerinin satılmasına dair 1.6 milyar dolarlık anlaşma yapıldı. İsrail askeri uzmanlarının büyük kısmı Azerbaycanlı meslektaşlarına yeni silah sistemleri ile çalışmayı öğretmek için Bakü’ye gönderildi. Yeni anlaşmaya göre İsrail’den düşman hedeflerine net füze fırlatabilen insansız istihbarat uçakları “Heron”ların alınması, ayrıca hava ve füze saldırısından güvenli koruma sağlayan HHM sistemlerinin alınması kararlaştırıldı. Bu HHM sistemleri Azerbaycan topraklarını balistik füze darbelerinden savunmaya yardımcı olacaktır.

2008-2012 yıllarında devlet bütçesinden ülkenin savunma gücünün artırılması ve silahlı kuvvetlerin maddi ve teknik yenilenmesini sağlanması amacıyla 12 milyar ABD doları ayrılmıştır. Azerbaycan savunma sektörüne devlet bütçesinden ayırdı hacme göre Güney Kafkasya ve Orta Asya ülkelerini 4 defaya yakın katlayabilir. Bu dönemde silah ve askeri tekniklerin satın alınmasına dair Ukrayna, Rusya, Beyaz Rusya, Türkiye, İsrail, Güney Afrika, Sırbistan, Avusturya vb., askeri ürünlerin üretimine dair Ukrayna, Beyaz Rusya, Türkiye, Güney Afrika, Polonya, Ürdün gibi ülkelerle anlaşmalar imzalandı.