İran'daki Türk Basını
Cavid Memmedli 15/12/2014
Eskişehir Azerbaycanlılar Derneği tarafından
13 Aralık 2014 tarihinde Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Taşbaşı Kültür
Merkezinde 12 Aralık 1945 yılında kurulmuş olan Güney Azerbaycan Milli
Hükümetinin yıldönümü nedeniyle etkinlik düzenlendi. Etkinlikte konuşmacı Dr.
Enver Uzun’un katılımıyla “Varlığımız ve Kimliğimizin Korunmasında İran’daki
Türk Basınının son 200 yılı” konulu Konferans, “İran’daki Türk Basınının son
200 yılı” isimli kitabın tanıtımı ve Tiyatro gösterimi yapıldı.
Türk Dünyası şehitlerinin anısına
yapılan bir dakikalık saygı duruşu ardından Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Himni
ve Türkiye Cumhuriyeti İstiklal Marşı okundu. Açılış konuşmasını yapan Eskişehir
Azerbaycanlılar Derneği Başkan Yardımcısı Sirac Yaguboğlu İran’da 12 Aralık 1945
yılında kurulmuş ve 1946 yılında 45 bin soydaşımızın katliamıyla sonlanan Güney
Azerbaycan Milli Hükümeti ve kurucusu Seyid Cefer Pişeveri hakkında bilgi
verdi. Daha sonra Dr. Enver Uzun 24 yıllık İran Türkleri üzerine yaptığı
çalışmanın ürünü olan “İran’daki Türk Basının Son 200 Yılı” isimli kitabın
tanıtımını ve “Varlığımız ve Kimliğimizin Korunmasında İran’daki Türk Basınının
Son 200 Yılı” konusunda konuşmasını yapmak üzere kürsüye çıktı. İran’da baskı
altında yaşayan 40 milyonluk Türk nüfusunun çıkarmış oldukları basın
örneklerinden sunarak, özellikle Milli Kimliğin oluşumunun, Azerbaycan Türkçesinin
kullanılmasının ve bunların basına yansımasını anlattı. İran’da baskı altında
yaşayan Türk toplumunun kendi kimliği ve varlığını ortaya koymak için
çıkardıkları “Şebname” ve “Duvar Gazetelerinin” öneminden bahsetti. Konuşmasının
sonunda İran Türklüğü, Güney Azerbaycan meselesi ve İran’daki Türk Basınının
son dönemlerdeki durumuyla ilgili sorulan sorulara içtenlikle yanıt veren Dr.
Enver Uzun sadece İran’da değil, farklı ülkelerde de Güney Azerbaycanlı
soydaşlarımızın basın çalışmalarının olduğunu söyledi. Özellikle Eskişehir
Azerbaycanlılar Derneğinin Güney Azerbaycan’la ilgili çok önemli çalışmalar
yaptığını vurguladı. Konuşmasının sonunda Eskişehir Azerbaycanlılar Derneği
Başkanı Uzm. Ecz. Cavid Aydın tarafından yapmış olduğu çalışma ve Konferansa
katılımından dolayı Dr. Enver Uzun’a plaket takdim edildi.
Etkinliğin ikinci bölümünde Eskişehir
Azerbaycanlılar Derneği Turan Tiyatro Topluluğu Dr. Veli Turan yönetiminde “Seriye”
isimli tiyatro oyununu sergiledi. Tiyatro 1946 senesi 21 Azer olayları, Güney
Azerbaycan Milli Hükümetine karşı yapılan saldırılar, 45 bin Güney Azerbaycanlı
Soydaşımızın katliamı, sürgün edilmesi ve Azerbaycan Türkçesiyle yayınlanmış
kitap ve matbuatın yakılmasını tüm açıklığıyla ortaya koydu. Gecenin sonunda
tiyatro topluluğuyla hatıra fotoğrafları çekildi.